THẾ GIỚI PHẲNG - CHẲNG
Ở ĐÂU KHÔNG LÀM MÀ CÓ ĂN
Tony bảo là cách
từ thiện tốt nhất là tạo ra việc làm cho người ta, nên Tony đang kêu
mấy bạn trẻ bỏ thành phố về quê phát triển nông nghiệp hoặc du
lịch. Nông nghiệp thì trồng cây xuất khẩu, du lịch thì xây "resort"
hay dịch vụ gì đó để Tây nó đến, nó chơi, nó tìm hiểu văn hóa, rồi
mình lấy tiền của Tây.
À lần trước con
nói chuyện với một anh đang học APU về việc làm thêm bên Nhật. Anh ấy
bảo là do anh ấy không muốn làm Thứ Bảy, Chủ Nhật nên xin cũng khó.
Anh ấy kể có lần ảnh đi làm ở khách sạn 5 sao. Ở đấy mà ảnh làm được
1 tuần, anh nghỉ luôn. Anh bảo nó như kiểu coi mình không là con người
ấy. Nó bắt mình kéo một cái giường rất nặng ra, trải chăn gối cho
sạch đẹp rồi gấp mấy cái "futon" (mấy cái đệm ngủ ở dưới
đất ý) bỏ vào tủ mà nó bắt mình làm trong 3 phút. Xong rồi cứ có
một bà bà đi theo giám sát kêu hayaku (nhanh lên). Lúc bà ấy đi, thì anh
làm chậm lại một chút thế bà ấy quay lại bảo: "Tao nghĩ là mày
không làm được cái này đâu". Anh bảo ở nhà anh không phải làm gì,
thế hôm đấy làm xong anh xước hết móng tay :3. Thế là anh chuyển sang
hiệu bánh làm việc.
Con hỏi là: "Anh
ơi, em tưởng xin việc ở Nhật không khó lắm mà, tại vì trường mình
thống kê là 91% sinh viên có việc làm trước khi tốt nghiệp. Mà chưa
kể sinh viên Việt Nam còn học giỏi tốp đầu trường APU? Mà tại sao đợt
tốt nghiệp vừa rồi nhiều anh chị học xong đi về VN làm việc thế?"
Anh bảo là:
"Tại mọi người không thích khổ. Ở Nhật em làm việc là 1 tiếng
là ra làm không có chuyện nghỉ ngơi. Mà 1 giờ nó chỉ trả em 150k
thôi. Nhưng làm ở Mỹ hay Canada nó trả em 11 đô là hơn 200k, mà em làm
không căng thẳng như ở Nhật. Thế nên anh nghĩ vì thế mà mọi người về
nhiều."
À trường APU mới
thay trưởng phòng tuyển sinh. Trưởng phòng trước đây là người Việt
Nam. Bà ấy là người giữ các cơ mật về tuyển sinh ở APU. Nhưng bà ấy
lại bán cơ mật đó cho TIU là trường đối thủ của APU trên Tokyo,
trường này là trường bạn Hoàng Anh sẽ nộp đơn ấy. Thế là nhà trường
phát hiện ra mới đuổi việc bà ấy và bà ấy lên TIU làm rồi. Thế nên
là ngày xưa các học bổng trong trường là trao cho người Việt Nam
nhiều lắm tại vì VN học giỏi. Nhưng bây giờ cho ít đi rồi và rải
đều cho các nước khác, nhưng vẫn phải cho người VN không cho không được
vì toàn các thánh GPA, học kinh quá. Anh ấy bảo người VN bây giờ ở
APU đang hơi bị kì thị bởi các sinh viên khác :3. Buồn ghê cơ!
=================================================
Gửi
con gái của ba,
Ba
trao đổi với con từng chuyện một.
1/
Tony khuyến khích các bạn trẻ làm nông nghiệp là rất đúng. Điều đó mang ý nghĩa
nhân văn cao. Giúp nông thôn phát triển bền vững. Nhưng khuyên các bạn trẻ làm
du lịch thì ba thấy không hợp lý lắm. Như con thấy đấy, hôm nhà mình lên Lao
Cai Sapa, nói chuyện với ông Luân mà ba gọi bằng cậu, con gọi bằng ông ấy, ông
Luân ấy còn trẻ hơn ba mấy tuổi nhưng là chủ một nhà hàng ở Sapa. Kiếm cũng khá
nhiều tiền. Nhưng ông ấy nói: "Sapa sắp chết rồi vì đông người Việt lên
quá! Trước đây chỉ có Tây thì Sapa rất đẹp sạch, yên bình!"
2/
Cái cậu gì đó ở bên Nhật đến làm ở KS với nhiệm vụ dọn phòng. Thấy ngay là cậu ấy
không đủ sức khỏe để làm việc đó. Cậu ấy nói "ở nhà không phải làm
gì". Lại thêm cái tính gian dối của người Việt, cậu ấy bảo "thấy bà ấy
ra ngoài cậu ấy làm chậm lại". Ở Nhật Bản quan trọng nhất là trung thực.
Không trung thực không có chỗ đứng ở Nhật.
Vấn đề
sức khỏe: Con cũng không đủ sức khỏe để làm việc đó đâu. Vì con và cậu đó đều mắc
một khuyết điểm là học nhiều quá mà không rèn luyện thể lực. Chứ không phải là
người Nhật người ta khinh thường mình. Công việc nó đòi hỏi như vậy, và muốn
làm phải đủ sức khỏe.
3/
Trên tàu ba, mấy hôm nay có một ông người Nhật đi cùng tàu từ TQ về Nhật. Chính
vì vậy ba chỉ có đưa ra một yêu cầu là mọi thuyền viên tuân thủ quy tắc sinh hoạt.
Trước đây chỉ có VN với nhau thì cho tự do thoải mái chút. Nhưng bây giờ có chủ
tàu, thì phải tuân thủ quy định. Sĩ quan phải ăn bên phòng ăn sĩ quan. Lính phải
ăn bên phòng ăn lính. Vậy mà các chú ấy tuân thủ được có 1 hôm. Đến tối hôm
nay, các chú sĩ quan đã lại bê thức ăn từ phòng ăn sĩ quan sang phòng ăn của
lính để ngồi. Một việc đơn giản như vậy mà người VN cũng thiếu ý chí con ạ.
4/
Người VN luộm thuộm quen, nên khi gặp phải môi trường hơi nguyên tắc một chút
là kêu khổ. Mất công đi ra nước ngoài du học để học cái tiến bộ của người ta. Vậy
mà đến lúc đi làm lại sợ khổ, không có đủ nghị lực để tuân thủ nguyên tắc. Bỏ về
VN để đi làm theo kiểu luộm thuộm và trề môi chê bai ở Nhật là khổ. Ba không
nghĩ là những người thích luộm thuộm thì sẽ tồn tại được ở môi trường qui củ
như ở Nhật Bản. Còn trên thế giới này, chẳng có ở đâu là nhàn cả con ạ. Ở đâu
cũng vậy, Canada, hay Mỹ, hay Châu Âu, tất cả đều phải miệt mài lao động con ạ.
5/ Về
việc cái bà người VN gian lận. Ba và con đều không biết việc đó có chính xác
hay không? Tuy nhiên, ở Nhật Bản mỗi một công ty, một cơ quan đều có văn hóa
mang tính "gia đình bền vững". Người ta thường làm cho một cơ quan từ
đầu đến lúc về hưu, chứ không mấy khi người ta nhảy từ chỗ nọ sang chỗ kia. Bởi
vì: Thu nhập không khác nhau nhiều giữa các cơ quan. Bảo hiểm như nhau. Và văn
hóa công ty là làm mọi người trong công ty liên kết chặt chẽ như một gia đình.
6/ Học
bổng không như các anh chị đó kháo nhau: Không phải là không thể không cho VN
chỉ vì một bà quản lý người VN gian lận.
Học bổng
là ngân sách đã được duyệt và kế hoạch là cho VN 100 xuất/ năm chẳng hạn, cũng
cho Indonesia 100 xuất/ năm chẳng hạn. Nhưng không vì thế mà người ta sẽ lấy đủ
100 sinh viên VN, và 100 sinh viên Indonesia.
Dự
cho là 100 xuất, nhưng các sinh viên muốn lấy học bổng thì phải vượt qua cái mức
(level) mà người ta yêu cầu. Nếu chỉ có 60 người đạt yêu cầu thì người ta chỉ lấy
60 người, số thừa 40 xuất sẽ chuyển sang cho nơi nào có nhiều người vượt mức
yêu cầu.
Vì vậy
khi bọn con thi học bổng không phải là chỉ cạnh tranh với các bạn trong nước,
mà thực tế là cạnh tranh với cả các bạn ở Mỹ, Úc, Thái, Indo...
Thế
giới phẳng là như vậy đấy!
Thế
cho nên con không cần phải lo lắng chuyện nhiều người thi hay ít người thi. Mà
chỉ cần phấn đấu làm thật tốt, để vượt qua yêu cầu của họ, để đủ tiêu chuẩn lấy
học bổng. Thế là con thắng giải.
Nếu
chỉ có 10 người dự tuyển, mà cả 10 người đều kém, thì cũng không ai lấy được học
bổng.
Nhưng
nếu 100 người dự tuyển đều đạt yêu cầu thì cả 100 sẽ lấy được học bổng.
Thế nhé! Ba chúc con vui vẻ!
