Hoa bách hợp

Hoa "lily" (tiếng Anh)
Tiếng Việt hoa ấy là "bách hợp" 百合 ý nghĩa là trăm sự hòa hợp.
Trong tiếng Việt, nó còn có tên dân gian là "hoa huệ tây" (tranh thiếu nữ bên hoa huệ của Tô Ngọc Vân), hoặc là "hoa loa kèn".
Khi muốn chúc ai đó hạnh phúc người ta sẽ tặng hoa này. Hoa này có nhiều mầu, tuy nhiên mầu trắng là được ưa chuộng nhất.

Tiếng Trung cũng là 百合 nhưng không biết đọc thế nào?

Tiếng Nhật cũng là 百合 đọc là "yu-ri"

Ngày nay nhiều người gọi nó là "hoa ly" - một cái tên mà mình không thấy thích chút nào. Người ta biện luận rằng gọi như thế vì tên tiếng Pháp của nó là "lys" hay "lis".

Hàng ngàn năm trước người Tàu đã sử dụng hoa bách hợp để làm thuốc, làm đẹp và thực phẩm. Chỉ có ở Trung Quốc mới có 1 giống hóa bách hợp là ăn được (ăn củ như củ hành tây vậy). Ngày xưa chỉ vua chúa mới được ăn và rất ngon.

Phương Tây rất tôn thờ loài hoa này. Trung Quốc cũng vậy, coi đó là vẻ đẹp thuần khiết của phụ nữ. Do truyền bá sang Nhật Bản nên trong truyện tranh Doremon, ông bố của Nobita có khen vợ 1 câu là "bà đẹp như 1 bông hoa bách hợp" nên vợ ông ta sung sướng lắm.

Bên Tàu, hoa bách hợp có ý nghĩa là "bách niên hảo hợp", dùng để chúc phúc cho cặp vợ chồng mới cưới trăm năm hòa hợp hạnh phúc. 

Sự tích hoa bách hợp (sưu tầm)

Những giọt nước mắt nào có giúp được gì! Jack sẽ phải lên đường chinh chiến ở một xứ xa lạ, đành bỏ lại Lilia, người vợ chưa cưới của mình trên đất Pháp. Lúc chia tay, Jack lấy trái tim ra khỏi lồng ngực, trao cho Lilia và nói:

- Đã là chiến binh thì phải sống không có tim. Trái tim chỉ gây phiền hà cho ta. Nàng hãy giữ lấy nó chờ ta về.

Lilia giấu trái tim của Jack vào một cái tráp bạc và từng ngày, từng ngày chờ đợi người yêu quay về. Với một người đang trông đợi thì thời gian mới chậm chạp làm sao! Một ngày dài bằng cả năm, một năm bằng cả thế kỷ. Dù Lilia có làm gì và có đi đâu thì cái nhìn cùa nàng lúc nào cũng hướng về phía mà Jack đã ra đi. Nàng đã mất thói quen tính ngày, tính tháng. Một lần nàng phẫn uất khi người cha nói với nàng:

- Con gái của ta, thế là đã mười năm trôi qua kể từ ngày người yêu của con xông pha nơi trận mạc, không chắc nó có hồi hương. Đã đến lúc con phải lo tấm chồng khác rồi đấy.

- Cha ơi, cha mà lại nói với con như vậy ư? – Nàng đau đớn nói với cha – Jack đã trao trái tim của chàng cho con rồi và bây giờ trái tim ấy đang ở chỗ con, con không thể nào quên Jack được đâu cha ạ.

Người cha chỉ biết lắc đầu, thở dài não nuột. Chắc chắn là ông không thể sống cho đến ngày ông được bế trên tay một đứa cháu trai.

Hai mươi năm nữa qua đi, cuộc chiến cũng vừa tàn, các chiến binh lục đục trở về, người thì chống nạng, kẻ thì tay áo lủng lẳng. Lilla chờ đợi Jack, nàng hỏi tin chàng khắp nơi, nhưng vẫn chẳng nhận thêm được điều gì.

- Có lẽ chàng đã phải lòng người con gái khác và ở lại xứ người rồi. Có lần em gái Lilia tỏ ý nghi ngờ, song Lilia không thể tin điều đó.

- Chàng có thể yêu người khác sao được một khi trái tim chàng đang còn ở chỗ ta? Một người không có tim thì không thể yêu được!

Chiến tranh đã qua rồi, nhưng một con người không có trái tim như Jack, suốt trong những năm tháng ấy chỉ quen chém giết, cướp bóc không biết ghê tay, bây giờ chàng sống theo kiểu khác rồi. Chàng trở thành thủ lĩnh một băng cướp ở xứ người và nhiểu khi còn trấn lột vàng bạc của quý của người qua đường.

Khi tên cướp già Pie bị ốm, Jack thẳng tay đuổi ra khỏi băng cướp. Sau này, khi quyết định phải trả thù thủ lĩnh, Pie liền tìm đường về quê hương Jack với mong muốn kể cho họ hàng thân thích và người quen biết Jack hiểu rõ rằng Jack đang làm một công việc tầm thường như thế nào.

Pie phải đi mất cả chục năm mới về tới nước Pháp, vậy mà vẫn không tìm thấy làng quê của Jack. Và người đầu tiên mà gã ta gặp là một bà già tóc đã bạc phơ, có cái nhìn khắc khoải.

- Bà có biết Jack không? Pie hỏi.

- Ôi, lạy Chúa! Ông hỏi tôi về chuyện gì vậy? – Người đàn bà kêu lên – Jack là chồng chưa cưới của tôi, là người tôi đang mòn mỏi mong chờ, tôi không biết sao được? Hãy làm ơn nói mau, hiện chàng đang ở đâu và chàng đã gặp điều gì chẳng lành?

Pie thấy trong cặp mắt người đàn bà vẫn còn đang cháy lên niềm hy vọng, và gã hiểu ngay rằng bà vẫn còn yêu Jack cháy bỏng như thời còn son trẻ. Gã không nỡ nói hết sự thật kinh hoàng về Jack.-

Vậy ra bà là vợ chưa cưới của Jack? Pie thốt lên.

- Phải, tôi là Lilia, chúng tôi đã thề nguyền với nhau.

- Ôi! Tôi mang đến cho bà một tin buồn. – Pie mắt cụp xuống – Jack đã lao vào cuộc chiến như một dũng sĩ, anh ấy mới yêu bà làm sao. Trước khi nhắm mắt, anh ấy cứ nhắc mãi cái tên của bà – Lilia.

- Jack của ta đã chết và yên giấc nghìn thu. Lilia đau buồn nghĩ. Nhưng chàng nằm xuống đất sao được khi chàng không có tim? Ta phải đi tìm mộ chàng và trả lại cho chàng trái tim nhân hậu đáng yêu.

Ôm cái tráp bạc, Lilia bắt đầu cuộc hành trình gian khổ đến những miền đất xa xôi. Bà mất cả thói quen tính ngày, đếm tháng, nhưng gặp ai bà cũng hỏi thăm đường. Mọi người can ngăn bà không nên đi tiếp khi chỉ có một mình, vì biết đâu sẽ gặp bọn cướp độc ác, song Lilia không nghe. Quả nhiên, đến một khúc đường ngoặt, bà bị mấy tên cướp râu xồm trấn mất cái tráp đựng báu vật. Bà khóc lóc, van nài, kể lể về mối tình bất hạnh của mình với Jack, nhưng tất cả điều đó không hề làm bọn cướp động lòng.

Trong lúc bối rối, thủ lĩnh toán cướp bèn mở tráp ra và trông thấy trái tim của chính mình mà bao năm tháng qua đã bị mất. Và thật lạ lùng, trái tim đã nói với người chủ của nó bằng tiếng nói của con người:

- Nếu còn là người, chớ có nói cho Lilia biết ngươi là hạng người gì. Hãy cứ để cho Lilia tin rằng ngươi đã chết, như vậy bà ta sẽ giữ được tron vẹn những kỷ niệm tốt đẹp về ngươi.

Jack vội vàng đậy nắp tráp lại và ra lệnh cho bọn đàn em phải đem trả lại ngay cho bà già, đồng thời phải chỉ cho bà ta thấy một nấm mộ cỏ mọc xanh rì, làm như đó là mộ của Jack. Dọc đường đi, bọn cướp quyết định giữ cái tráp lại, song chúng vẫn không quên chỉ đường cho Lilia nấm mộ theo ý chỉ của Jack.

Người đàn bà bất hạnh giờ đây vẫn còn mang tình yêu sâu đậm với Jack như hồi còn trẻ, và bà không nỡ rời bỏ Jack khi chàng không có trái tim bên mình. Thế rồi bà lôi trái tim từ lồng ngực của mình ra vùi xuống nấm mộ, nơi bà nghĩ có hài cốt của Jack.

Từ nơi trái tim ấy đã mọc lên một bông hoa, mà đời nay vẫn tiếng Anh gọi là "lily" (hoa bách hợp) – Loài hoa tượng trưng cho sự trinh trắng ,lòng chung thủy và cao thượng.

http://hoaphonglan.vnweblogs.com/post/9171/100123